Prikaz knjige „Bosna i Hercegovina i Evropska unija-pretpostavke i dosezi integracije“ autorice dr.sc. Hode Dedić
U izdanju Bosanske riječi iz Tuzle krajem 2015.godine je štampana knjiga „Bosna i Hercegovina i Evropska unija-pretpostavke i dosezi integracije“ autorice dr.sc. Hode Dedić. Knjiga je početkom 2016.godine predstavljena u okviru projekta Godina kulture BiH – Austrija, a promovisana je i na ovogodišnjem međunarodnom Sajmu knjiga u Sarajevu. U fokus knjige se postavlja pitanje odnosa procesa evropeizacije i internih promjena u Bosni i Hercegovini.
U knjizi su elaborirane teorijske osnove evropskih integracija, ideja i proces evropskog ujedinjenja, kao i politički sistem i način odlučivanja u institucijama Evropske unije. Autorica istražuje cjelinu politike evropskih integracija u kontekstu proširenja Evropske unije i na tom osnovu pretpostavke zasnivanja i odvijanja procesa integracije Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju. U vremenu od preko šest decenija svog postojanja, Evropska unija se pokazala kao alternativa istorijskim tvorevinama – nacionalnim državama, postajući konkurentna zajednica država na globalnoj ravni. Motivi za integraciju u Evropsku uniju su u proteklih šest decenija bili dominantno političke naravi jer je članstvo u Evropskoj uniji svakoj državi pojedinačno omogućilo stabilan politički razvoj i ekonomski napredak. U knjizi se fenomen evropskih integracija proučava u kontekstu složenog društveno-istorijskog i socijalnog razvoja država na evropskom prostoru nakon Drugog svjetskog rata.
Bosna i Hercegovina se u odnosu na države regiona, nalazi u specifičnom tranzicijskom procesu. Proces postsocijalističke tranzicije Bosne i Hercegovine, koji se odvija paralelno s njenim situiranjem u institucije EU, određen je i angažmanom međunarodne zajednice na temelju ovlaštenja koja proističu iz Dejtonskog mirovnog sporazuma. Analizirajući odrednice političkog uređenja i političkog pluralizma u BiH, počev od prvih izbora nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma, a u korelaciji sa ulogom međunarodne zajednice i Evropske unije u BiH, autorica elaborira oblikovanje i provedbu reformi u procesu integracije Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju. Uz analizu istorijsko-kulturoloških i političkih pretpostavki integracije Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju, kroz komparativnu analizu u knjizi su predstavljeni efekti članstva u EU država centralne i jugoistočne Evrope.
Posebna pažnja je posvećena građanskoj percepciji integracije države Bosne i Hercegovine u Evropsku uniju i istorijskom razvoju civilnog sektora u BiH od začetka reformi u periodu osmanske vladavine u 19.stoljeću do oblikovanja i uloge civilnog društva u postdejtonskom razvitku Bosne i Hercegovine. U različitim istorijskim fazama društvenog i političkog razvoja Bosne i Hercegovine od osmanskog i austro-ugarskog perioda, perioda između dva svjetska rata, vremena socijalističkog razvoja (1945-1992) u Bosni i Hercegovini su se razvijale institucije građanskog društva. Članstvo Bosne i Hercegovine u Evropskoj uniji, unatoč prevladavajućim entičkim podjelama bh.društva u cjelini, nailazi na većinsku podršku građana BiH. Međutim, volja građana za integracijom BiH u EU se, zbog nerazvijene uloge civilnog sekora u BiH i marginalizacije građanina kao pojedinca, nije uspjela autentično artikulisati.
Analiza politika parlamentarnih stranaka i strategije i mjera institucija međunarodne zajednice koje imaju ovlaštenja za provođenje Dejtonskog mirovnog sporazuma omogućila je postizanje uvida u spoznaju protivriječnosti unutar procesa tranzicije bosanskohercegovačkog društva i integracije u Evropsku uniju. U odnosu na druge postsocijalističke zemlje, Bosna i Hercegovina ima specifičnu društveno-istorijsku poziciju u odvijanju integracijskog procesa za sticanje članstva u Evropskoj uniji. U tom procesu, evropske integracije se javljaju kao glavni društveno-istorijski proces unutar koga se omogućuju reforme i integracija bh.društva i države Bosne i Hercegovine.
Intervju s autoricom povodom objave knjige
