Novi put svile vodi preko Balkana – Kina i zemlje jugoistočne Evrope
Na ovogodišnjem Sarajevo Business Forumu, održanom 4. i 5. maja 2016. godine, potpisan je kredit u iznosu od 760 miliona dolara koje će kineska Exim banka uložiti u energetski sector u Bosni i Hercegovini. Ova investicija nije došla nenadano, kao ni pozamašna delegacija Kine koju su činila 150 službenika i predstavnika kompanija iz nekoliko provinicija.
Narodna Republika Kina je u 21. vijek ušla sa samopouzdanjem ekonomske supersile, ali i sa osjećajem dužnosti da povrati izgubljenu svjetsku slavu nakon takozvanog „stoljeća narodnog poniženja“. Ekonomski rast, koji je u posljednjih 30 godina u prosjeku iznosio 10% godišnje, kao i uspješno balansiranje na međunarodnoj političkoj sceni omogućili su Kini da otpočne ekspanziju na tržišta Sjedinjenih Američkih Država, Evropske unije i afričkih zemalja. Ova ekspanzija ipak nije bez prepreka. Kineske investicije i kompanije se, naime, na trećim tržištima susreću kako s političkim otporom, tako i sa snažnom konkurencijom, pogotovo u tehnološki zahtjevnim sektorima. Nakon 2008. godine, kada se finansijska kriza iz SAD-a proširila u Evropu i kada su zemlje eurozone upale u dužničke probleme, odnos prema Kini i njenoj ekonomskoj moći počeo se mijenjati. U ovom svjetlu je otpočelo i intenziviranje odnosa između Kine i zemalja centralne i jugoistočne Evrope. Broj investicija i obim trgovinske razmjene je u konstantnom porastu, a na posljednjem sastanku kineskog premijera s premijerima zemalja centralne i istočne Evrope u Bukureštu (China-CEEC Cooperation) donesene su zajedničke smjernice (tzv. Bucharest Guidelines) na osnovu kojih je, među ostalim, formulisan zajednički cilj da se u narednih pet godina ostvari udvostručavanje trgovine između ove dvije strane.
U ovom svjetlu je otpočelo i intenziviranje odnosa između Kine i zemalja centralne i jugoistočne Evrope. Broj investicija i obim trgovinske razmjene je u konstantnom porastu. Bilateralni odnosi su dobili zamah koji predstavlja uvod u obnovu istorijskog Puta svile koji je vijekovima kopnenim i morskim putem spajao Daleki istok s Evropom.
“Novi put svile”, pored infrastrukturnog spajanja Kine i evropskih zemlja, čime bi se vremenski skratio transport roba i opreme, za cilj ima i pozicioniranje kineskih firmi na evropskom kontinentu u distributivnom, tržišnom i tehnološkom smislu. U ovoj analizi želimo da istražimo preduslove ekonomske ekspanzije Kine te trenutno stanje i budućnost ekonomskih odnosa NR Kine i zemlja jugoistočne Evrope, prvenstveno u periodu anemičnog rasta u Evropskoj uniji, ali i neminovnog rebalansiranja kineske ekonomije.
Novi put svile vodi preko Balkana – Kina i zemlje jugoistočne Evrope
